سنسور کیلومتر یا همان سنسور سرعت (Vehicle speed sensor) یکی از اجزای جدیدی است که در خودرو های امروز به کار می‌رود. این سنسور به صورت حسگرهایی سرعت خودرو را سنجش کرده و اطلاعات لحظه ای سرعت خودرو را به ECU مخابره می‌کند.
وجود سنسور کیلومتر یا همان سرعت نقش عمده ای را در خودرو های امروز ایفا می‌کند. در این بخش از مقاله یدک یار قصد داریم تا به بررسی سنسور کیلومتر پرداخته و ویژگی های این قطعه را در خودرو مورد پردازش قرار دهیم.
آشنایی با سنسور کیلومتر یا سرعت
سنسور سرعت قطعه ای نه چندان بزرگ است که دارای یک پایانه خروجی بوده و از این پایانه به ارسال پالس ها می‌پردازد.
امکان نمونه برداری از سرعت پلوس ها و میزان سرعت لاستیک ها وظیفه اصلی این قطعه می‌باشد. در واقع، سنسور سرعت دائم در حال فعالیت است و با دنده کیلومتر به صورت مستقیم در ارتباط می‌باشد.
نحوه عملکرد سنسور کیلومتر ماشین
با چرخش دنده پینیون، سنسور توسط دنده کیلومتر شروع به ارسال پالس هایی به ECU می‌کند. با توجه به پالس های ارسالی به این بخش، سرعت خودرو اندازه گیری می‌شود. به طور معمول، سنسور کیلومتر در سرعت های بالاتر از ۲ کیلومتر در ساعت در هر دور گردش میل لنگ تعداد ۸ پالس را ارسال می‌کند.
حال ECU با دریافت این اطلاعات برای به دست آوردن پارامتر های مختلفی استفاده می‌کند که عبارتند از:
- دنده درگیر شده در خودرو
- میزان سرعت خودرو و نمایش آن
- تصحیح دور آرام هنگامی که خودرو در حال حرکت است
- کاهش مکث های ماشین
- بهبود شتاب خودرو
وقتی راننده قصد دارد که دنده معکوس کند، دریچه گاز بسته می‌شود. در این حالت، اطلاعاتی برای تامین هوای ورودی از سنسور سرعت به ECU مخابره می‌شود. همچنین، دریچه گاز نیز از سویی با ارسال سیگنال هایی بسته بودن خود را اعلام می‌کند. واحد کنترل مرکزی نیز تا حداکثر امکان استپر موتور را باز نگه می‌دارد تا شتاب خودرو حفظ شده و در حالت مکث قرار نگیرد.
البته کارکرد سنسور سرعت در برخی خودرو ها مانند ۲۰۶ به صورت بدون سیم است. با این روش، سنسور سرعت میزان سرعت خودرو را به واحد مرکزی اعلام کرده و کامپیوتر نیز این پارامتر ها را به صورت الکترونیکی به آمپر اعلام می‌کند.
انواع مکانیسم سنسور کیلومتر
سنسور های کیلومتر خودرو معمولا دارای دو نوع مکانیسم Reed و Hall Effect هستند.
- سنسور های Reed
یک سوئیچ الکتریکی هستند که با نزدیک شدن آهنربا به آن خاموش شده و بعد از دور شدن آهنربا مجددا روشن می‌شود. این حسگر دارای سه بخش سیم پیچ مغناطیسی، ردیاب، دیسک فلزی دندانه دار متصل به شافت است.
هنگامی که ماشین در حال حرکت است، چرخ ها چرخیده و دندانه های آن از کنار سیم پیچ مغناطیسی عبور می‌کنند و باعث غیرفعال سازی میدان مغناطیسی می‌شوند. این پالس های مغناطیسی در واقع برای محاسبه سرعت خودرو بر اساس فرکاس بکار می‌رود.
- سنسور های Hall Effect
این نوع سنسور به نام ادوین اچ هال نامگذاری شده و وقفه های مغناطیسی را برای محاسبه سرعت شناسایی می‌کند. برخلاف سنسور های Reed، این نوع سنسور های قسمت متحرکی ندارند.
سنسور های هال ایفکت بر روی هر کدام از چرخ ها قرار می‌گیرند که از بخش آهنربای دائمی تشکیل شده است. هر بار ک آهنربا عمود باشد، ولتاژ مناسب با چرخ ها نیز ایجاد می‌شود.
انواع سنسور کیلومتر خودرو
- سنسور سرعت انتقال
سنسور های سرعت انتقال نیز خود دارای دو نوع سنسور شافت ورودی و شافت خروجی هستند.
سنسور شافت ورودی: این نوع سنسور اطلاعات مربوط ب سرعت خودرو را به ماژول کنترل اتومبیل انتقال داده و داده های جمع آوری شده توسط سرعت سنج و کیلومتر شمار استفاده می‌شود.
سنسور شافت خروجی: این سنسور اطلاعات مرتبط با سرعت چرخش مبدل گشتاور را جمع آوری کرده و چرخش های داخل گیربکس را نیز شناسایی کرده و به ماژول کنترل می‌فرستد. این اطلاعات برای تعویض نوع دنده در خودرو استفاده می‌شود.
- سنسور سرعت ABS
این نوع سنسور اطلاعات چرخش چرخ ها را جمع آوری کرده و از آن برای محاسبه سرعت خودرو استفاده می‌کند. این حسگر های همان سنسور های هال ایفکت هستند که اطلاعات را به سیگنال های دیجیتال تبدیل می‌کنند. این اطلاعات به سیستم ای بی اس کمک می‌کند تا توانایی تشخیص متوقف کردن ترمز ها داشته باشد.
هر دو نوع سنسور ذکر شده در خودرو هایی با گیربکس اتوماتیک نیز بکار می‌روند و به صورت جفت نصب شده تا سرعت دقیق وسیله نقلیه را که به ماژول کنترل اتومبیل منتقل می‌شود بخواند.
آشنایی با علائم خرابی سنسور سرعت
با توجه به توضیحاتی که درباره سنسور کیلومتر و وظیفه آن داده شد، اعمال در پارامتر های پاشش و جرقه، خرابی در سنسور سرعت موجب به وجود آمدن ایرادات مختلفی در خودرو می‌شود که عبارتند از:
- خاموش شدن موتور در هنگام رها کردن گاز خصوصا در پشت چراغ قرمز
- بد کار کرد موتور در سرعت های بالا که با افزایش سرعت نیز بیشتر می‌شود
- از کار افتادن سرعت سنج در خودرو هایی همانند ۲۰۶ که سنسور سرعت بدون سیم است
- از کار افتادن کیلومتر شمار
- عملکرد نادرست کروز کنترل
- مشکل در تعویض دنده
- روشن شدن چراغ چک موتور یا سیستم ضد قفل
- هرزگردی ماشین در هنگام درجا کار کردن
- شنیدن صداهای نامناسب به هنگام کار کردن خودرو یا افت ناگهانی قدرت آن
- کم شدن بازده سوخت
نحوه تشخیص خرابی در سنسور کیلومتر خودرو
بعد از اطمینان از وجود خرابی و مشکلی در سنسور سرعت خودرو، ماشین را توسط جک های مخصوص بالا زده و سنسور سرعت را که در شفت خروجی گیربکس بر روی دیفرانسیل قرار دارد جدا کرده سنسور جدید را در همان محل قرار می‌دهند.
بعد از اتمام نصب سنسور جدید، خودرو از روی جک پایین آورده شده و برای اطمینان از عملکرد آن در جاده مورد آزمایش قرار می‌گیرد. اگر سنسور خودرو شما دچار آسیب شده حتما نسبت به تعویض آن اقدام کنید تا از آسیب های بیشتر به دیگر قطعات خودرو شما جلوگیری شود. همچنین، وجود ایراد در این قطعه موجب عملکرد نادرست ABS نیز می‌شود که ایمنی راننده را به خطر می‌اندازد. برای خرید سنسور کیلومتر مناسب باید به بررسی برخی نکات از جمله موارد زیر بپردازید:
- بررسی انواع سنسور های خودرو (بررسی سنسور سرعت موتور یا سنسور سرعت چرخ ها)
- اندازه تایر ها (اگر اندازه تایر ها بزرگتر باشد، بهتر است قبل از نصب سنسور کیلومتر آن را کالیبره کنید. اندازه های نامناسب سبب اشتباه در قرائت سرعت شده و بر روی سیگنال های سنسور اثر می‌گذارد)
- انتخاب میان سنسور سرعت نوری یا آهنربایی دائمی (به طور کلی، سنسور های آهنربایی از کیفیت بهتری برخوردارند چرا که سرعت، جهت، و موقعیت را با دقت بیشتری نشان می‌دهند. همچنین، عدم تماس با آن سبب افزایش طول عمر و اطمینان بیشتر از عملکرد آن می‌شود.)
منبع:yadakyar.com
دیدگاه خود را بنویسید