اعضای تشکیل دهنده سیستم تعلیق خودروهایی که از کارخانه خارج می شوند قابلیت جذب ارتعاش های کم تری دارند و تقریباً اکثر آن ها به صورت تویین تیوب (Twin Tube) طراحی شده اند. طراحی ساده و معمولی آن ها به راننده این اجازه را نمی دهد تا با خودروی خود به مکان های صعب العبور و با پستی و بلندی زیاد (Off-Road) برود، به همین دلیل، اکثر راننده هایی که خودروهای شاسی بلند و پرقدرت دارند و می خواهند با آن خودروها در مسیرهای آفرود رانندگی کنند نیاز دارند که از سیستم های تعلیق پیشرفته تری مانند آیرونمن استفاده کنند تا در هنگام عبور از مسیرهای آفرود به مشکل نخورند.

کاربرد سیستم تعلیق در خودرو چیست؟

در بین بخش های مهم و اصلی خودرو سیستم تعلیق (Suspension) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از قسمت های متنوعی تشکیل شده است. هدف از وجود سیستم تعلیق در خودروها این است که ارتعاش های واردشده از طرف جاده به سرنشینان و کابین خودرو کاهش یابد، انعطاف پذیری خودرو بیش تر شود و همچنین این سیستم بتواند بخشی از وزن خودرو را طوری تحمل کند تا ارتفاع خودرو کم نشود.

بخش های اصلی تشکیل دهنده سیستم تعلیق عبارتند از کمک فنرها یا دمپرها (Damper or Shock Absorber)، فنرها (Spring) و طبق ها (Control Arm) که با آرایش های خاصی کنار هم قرار می گیرند و سیستم تعلیق را تشکیل می دهند.

اکثر خودروهایی دارای سیستم های تعلیقی هستند که بخش های تشکیل دهنده آن ها طوری طراحی شده اند که بیش تر برای مسیرهای هموار و بدون پستی و بلندی (On-Road) مناسب اند. اعضای تشکیل دهنده سیستم تعلیق خودروهایی که از کارخانه خارج می شوند قابلیت جذب ارتعاش های کم تری دارند و تقریباً اکثر آن ها به صورت تویین تیوب (Twin Tube) طراحی شده اند. طراحی ساده و معمولی آن ها به راننده این اجازه را نمی دهد تا با خودروی خود به مکان های صعب العبور و با پستی و بلندی زیاد (Off-Road) برود، به همین دلیل اکثر راننده هایی که خودروهای شاسی بلند و پرقدرت دارند و می خواهند در مسیرهای آفرود رانندگی کنند نیاز دارند از سیستم های تعلیق پیشرفته تری مانند آیرونمن استفاده کنند تا هنگام عبور از مسیرهای آفرود به مشکل نخورند.

نگاهی به تاریخچه و عملکرد آیرونمن

یکی از بزرگ ترین شرکت های تولیدکننده لوازم آفرودی در دنیا آیرونمن (IRONMAN) است. این شرکت در زمینه تولید ابزار و لوازم مورد نیاز برای طبیعت‌گردی، سیستم تعلیق و کیت های ارتفاع، لوازم مورد نیاز برای خودروهای آفرودی مانند سپر، یخچال، بازبند و… فعالیت می کند، اما در میان تمام محصولات آیرونمن، سیستم تعلیق آن بسیار معروف تر و شناخته شده تر است.

این شرکت برای اولین بار در ملبورن استرالیا در سال ۱۹۵۸ شروع به فعالیت کرد و در ابتدا با تولید فنرهای حلقه ای (فنر لول یا Coil Spring) و فنر شمش (Leaf Spring) برای خودروها، کامیون ها، اتوبوس ها و خودروهای دو دیفرانسیل، کار خود را آغاز کرد.

به مرور زمان و با افزایش خودروهای دو دیفرانسیل (۴X4)، شرکت آیرونمن تصمیم گرفت بیش تر بر روی تولید سیستم های تعلیق و همچنین کیت های ارتفاع (Lift Kit) این خودروها تمرکز کند. به این ترتیب و با افزایش علاقه مندان به سفرهای آفرودی و طبیعت‌گردی، محصولات شرکت آیرونمن بیش تر از گذشته شناخته شد و مورد استقبال علاقه مندان قرار گرفت.

بیش ترین تفاوت بین سیستم های تعلیق آیرونمن در کمک های به کاررفته در هر سیستم است و خریدار با توجه به نوع نیاز خودروی خود و همچنین مسیرهایی که قرار است در آن ها رانندگی کند، کمک یا دمپر مورد نظر خود را انتخاب می کند. هر کدام از دمپرهای آیرونمن مخصوص نوع خاصی از رانندگی آفرودی است و می تواند حد خاصی از فشار و ارتعاش وارده را به خوبی تحمل و تضعیف کند.

انواع کمک ها یا دمپرهای آیرونمن

۱- کمک های نیتروژنی (Nitro Gas) آیرونمن

ساختار کمک های آیرونمن بسیار شبیه به کمک های تویین تیوب است، اما تفاوت اصلی میان کمک های تویین تیوب معمولی و کمک های نیتروژنی در این است که در فضای بیرونی کمک و در پشت روغن به کاررفته در کمک نیتروژنی از گاز نیتروژن استفاده شده است تا روغن های واردشده به فضای بیرونی تحت فشار قرار گیرند. علت تحت فشار قرار گرفتن روغن ها این است که هم به صورت کف درنیایند و هم فشار گاز نیتروژن پشت آن ها باشد تا از آزادی عمل آن ها پس از وارد شدن به سیلندر دوم کاسته شود و به اطراف سیلندر دوم پرت نشوند.

از این کمک ها بیش تر برای مسیرهای آفرودی نسبتاً معمولی و بدون و پستی و بلندی زیاد استفاده می شود. کمک های نیتروژنی آیرونمن نسبت به کمک های فوم دار این شرکت پیستون کوچک تری دارند و همین باعث می شود نتوانند فشارهای بسیار زیاد را تحمل کنند و از انرژی واردشده بکاهند.

۲- کمک های فوم دار یا Foam Cell آیرونمن

ساختار کمک های فوم دار آیرونمن نیز شبیه به کمک های تویین تیوب است، با این تفاوت که شرکت آیرونمن در این کمک ها در فضای بیرونی سیلندر اصلی به‌جای گاز نیتروژن یا هوای پرفشار از فوم هایی استفاده می کند. از سویی دیگر، شرکت آیرونمن برای جبرانِ نبودِ گاز پرفشار درون سیلندر دوم، حجم روغن به کاررفته در کمک را افزایش داد تا فشار درون کمک حفظ شود.

چرا در کمک های Foam Cell از فوم استفاده می شود؟

شاید به‌کارگیری فوم در کمک های آیرونمن بسیار عجیب و بیهوده به نظر برسد، اما این فوم ها درون خود بسته های کوچکی از گاز دارند که این گازها با روغن درون کمک مخلوط نمی شوند و تشکیل کف روغن نمی دهند، بنابراین مشکل تشکیل کف در صورت نبودِ گاز هیدروژن در کمک حل می شود و فشار مورد نیاز برای پخش نشدن روغن هم وجود دارد.

تا این مرحله عملکرد کمک های فوم دار مانند عملکرد کمک های نیتروژنی آیرونمن است، اما علت اصلی به‌کارگیری فوم در کمک ها، انتقال حرارت (Heat Transfer) روغن درون کمک است. عملکرد رفت و برگشتی پیستون درون کمک باعث می شود دمای روغن درون کمک زیاد شود بنابراین نیاز است از دمای روغن به‌کاررفته کاسته شود تا کارایی خود را از دست ندهد. آیرونمن با استفاده از فوم درون کمک، مسیر عبوری روغن درون سیلندر بیرونی را بیش‌تر کرد و به دنبال آن مساحت تماس روغن با اطراف هم بیش‌تر شد و انتقال حرارت بیش‌تری صورت گرفت. از سویی دیگر، فوم به‌کاررفته مانند رادیاتور عمل می کند و روغن را به ذرات ریز تبدیل می کند تا راحت تر دمای خود را از دست بدهد.

به طور کلی، این کمک ها برای مسیرهای آفرودی سنگین طراحی شده اند تا بتوانند حرارت ایجادشده در روغن را به خوبی دفع کنند و افزایش دما باعث نشود کمک کارایی خود را از دست بدهد.

۳- کمک های فوم دار حرفه ای (Foam Cell Pro)

ساختار کمک های حرفه ای فوم دار آیرونمن کاملاً شبیه نمونه فوم دار معمولی است، با این تفاوت که ابعاد آن در مقایسه با نمونه معمولی بیش‌تر است و همین تفاوت باعث می شود این کمک ها انتقال حرارت، دفع انرژی و همچنین تحمل فشار بیش‌تری را نسبت به نمونه معمولی داشته باشند و برای مسیرهای بسیار ناهموار و با درجه آفرودی بالا مناسب باشند. یکی از تغییرات به‌وجودآمده در خودروهایی که از این کمک ها استفاده کرده اند کاهش مصرف سوخت بوده است که دلیل آن هم جذب بهتر ارتعاش ها و کاهش تغییرات نوسانی خودرو بوده که منجر به کاهش مصرف سوخت شده است.

شرکت آیرونمن در بخش لوازم سیستم تعلیق در کنار تولید کمک ها و فنرهای این سیستم بخش های دیگری مانند طبق (Control Arm) ، بوش ها و قطعات ریز سیستم تعلیق را نیز تولید می کنند، زیرا برای هماهنگ شدن تمام بخش های سیستم تعلیق و برای عملکرد بهتر این سیستم نیاز است طراحی قطعات به‌کاررفته به هم مرتبط باشند و توسط یک شرکت طراحی شده باشند.

ه طور کلی، شرکت آیرونمن تنوع بالایی از کیت های تعلیق را تولید می کند و صاحبان خودرو های آفرودی می توانند با مراجعه به سایت آیرونمن و با توجه به وزن خودروی خود و همچنین مسیرهایی که قرار است در آن ها رفت و آمد کنند کیت مناسب خود را انتخاب کنند و بر روی خودرو خود نصب کنند.